Asorey, Francisco
Francisco Asorey González (Cambados, Pontevedra, 1889- Santiago de Compostela, 1961). A súa formación transcorre en Barcelona e en Bilbao onde realiza os seus estudos e primeiras obras. Nesa etapa xuvenil ponse ao corrente da obra de Rodin e Bourdelle e ten ademais ocasión de coñecer e participar nas orientacións renovadoras que xurdían en Cataluña e Madrid e no espertar dunha nova sensibilidade que o encamiñou cara aos arcaísmos e os compoñentes ingenuistas da escultura medieval. Un interese que se reafirma ao volver a Galicia e descubrir o románico compostelán e, con el, toda unha tradición autóctona que na súa vertente culta ou popular, vai deixar nel unha pegada permanente. Non obstante o mozo Asorey defínese desde os primeiros momentos como un escultor realista, primeiro con matices que o achegan á órbita do rexionalismo, a estética imperante en todo a arte galega dos trinta primeiros anos do século e, máis tarde, ás vías da escultura monumental da España da época.
O conxunto da produción deste escultor destaca polo poder expresivo que mana de de os propios materiais e que vén dado polo sinal ao desbastar co cincel as superficies rugosas. As súas formas reteñen a miúdo as marcas do proceso de traballo e a elas únese a policromía das súas tallas de madeira ou as combinacións de texturas dos distintos tipos de granitos usados no seu monumentos públicos. En 1919, aos trinta anos Asorey regresa a Galicia e instálase definitivamente en Santiago de Compostela. Na serie de tallas policromadas centradas na muller, realizadas entre 1920 e 1926, alcanza os seus mellores logros, Naiciña, Ou Tesouro, Ofenda a San Ramón. Son figuras que sosteñen exvotos, ofrendas ou gando, representacións de mulleres aldeás, vestidas con traxes de festa, coas súas xoias, panos ou mantos labrados. A mirada frontal, o estatismo, a atmosfera de rito que desprenden son un intento de recobrar os mitos da muller en contacto coa terra.
