Leiro, Francisco

Francisco Leiro Lois (Cambados, Pontevedra, 1957). Aprendeu o oficio de escultor modelando e tallando no taller familiar en Cambados. En Santiago estuda na Escola e Artes e Oficios Mestre Mateo, e despois en Madrid practica por libre nas clases de Modelo e Natural dentro da Escola de Belas Artes de San Fernando. Durante anos o seu traballo centrouse nunha exploración da talla en madeira, con imaxes burlonas que adoptan forzamientos, dobran as súas cabezas ou sofren estrañas contorsiones nos seus corpos. Anuncia así o futuro tratamento da súa escultura de acordo a unha liña máis atrevida na súa visión arcaizante e a unha vea satírica de novo cuño. Iso vese acentuado pola liberdade no tratamento inacabado da madeira ou pola aplicación da policromía, que subliña certos trazos, como os ollos de espanto, o que outorga ás súas figuras esa aparencia límite entre o cómico e o perverso. Desde 1982, Leiro desenvolve un mundo figurativo variado que recibe xa un indiscutible recoñecemento en 1983 na terceira edición de Atlántica, o interese que suscita a súa obra entón adquire dimensións internacionais.

Nos seus traballos percorre todo tipo de iconografías, desde os arquetipos tradicionais, como Adán ou Eva, aos de procedencia mitológica, Hércules ou os Atlantes, incorpora tamén acontecementos cotiáns, personaxes máis próximos e familiares, tradicións locais ou recrea episodios extraídos da literatura. Xentes, homes, heroes e personaxes a miúdo representados a piques de iniciar unha acción. Fronte ao carácter un tanto épico que lles outorga, unha carga de comicidade envolve aos seus heroes. A súa obra leva ao extremo a representación humana, esaxerándoa, concentrando significados nun xesto, con posturas detidas no espazo. Leiro non está tan comprometido en representar os feitos como en recrear un impacto emocional. Xa desde finais dos oitenta, en especial desde as súas estancias en Nova York onde se instala en 1987, o cambio de contexto achégalle novas referencias narrativas, e esta apertura supón a expansión das figuras no espazo e enfronta as figuracións con outras estruturas insólitas. A combinación de materiais e policromías vólvese máis intensa, combina a madeira con materiais como as resinas, poliéster, vinilo, etc., contribuíndo a salientar a natureza metamórfica das súas esculturas. O seu mundo figurativo enfróntanos a unha escultura dotada dunha intención diferente.